ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှ ဆယ်ကျော်သက်အထိ မိဘတိုင်း သိထားသင့်သော အခြေခံမြစ် Parenting ဗဟုသုတများ
မိဘဖြစ်ခြင်းဆိုတာ ဘဝမှာ အခက်ခဲဆုံးနဲ့ အကျိုးအများဆုံး တာဝန်တွေထဲက တစ်ခုပါ။ ကိုယ်ဝန်စဆောင်ချိန်ကနေ ကလေးတွေ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်ရောက်တဲ့အထိ မိဘတွေအနေနဲ့ လိုက်နာသင့်တဲ့ အခြေခံမူတွေနဲ့ သိထားသင့်တဲ့ အရေးကြီးကိစ္စတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါတွေဟာ ကလေးတစ်ယောက်ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနဲ့ မိသားစုရဲ့ သာယာပျော်ရွှင်မှုအတွက် အရေးပါပါတယ်။
၁။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလ (Pregnancy)
ကိုယ်ဝန်စရှိပြီဆိုကတည်းက မိဘဖြစ်မှုခရီးစတင်ပါပြီ။ ဒီကာလမှာ အထူးဂရုစိုက်ရမယ့် အချက်တွေကတော့:
- ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော စားသောက်မှု: ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်ရဲ့ အစားအသောက်ဟာ ကလေးရဲ့ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် အရေးကြီးပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့ ဗီတာမင်နဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေ ပြည့်မီအောင် စားသုံးပါ။
- ပုံမှန် ဆရာဝန်ပြသခြင်း: ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်တစ်လျှောက်လုံး ဆရာဝန်နဲ့ ပုံမှန်ပြသပြီး လိုအပ်တဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေ ပြုလုပ်ပါ။
- စိတ်ဖိစီးမှုလျှော့ချခြင်း: စိတ်ဖိစီးမှုဟာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်ရော ကလေးအတွက်ပါ မကောင်းပါဘူး။ လုံလောက်စွာ အနားယူပြီး စိတ်အပန်းဖြေမှုတွေ ပြုလုပ်ပါ။
- ကလေးအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်း: ကလေးမမွေးခင် ကလေးသုံးပစ္စည်းတွေ ပြင်ဆင်တာ၊ ကလေးထိန်းကျောင်းခြင်းဆိုင်ရာ စာအုပ်တွေ ဖတ်ရှုတာစတဲ့ အသိပညာတွေ ရှာဖွေထားပါ။
၂။ မွေးကင်းစမှ ကလေးငယ်အရွယ် (Infancy & Toddlerhood)
ဒီအရွယ်ဟာ ကလေးတွေ အလျင်အမြန် ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးတဲ့ အချိန်ဖြစ်ပြီး မိဘတွေရဲ့ အနီးကပ် ဂရုစိုက်မှု လိုအပ်ပါတယ်။
- ချစ်ခြင်းမေတ္တာနှင့် လုံခြုံမှုပေးခြင်း: ကလေးငယ်တွေဟာ မိဘတွေရဲ့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာနဲ့ လုံခြုံမှုကို အပြည့်အဝ ခံစားရဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ သူတို့ရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးမှု ကောင်းမွန်မှာပါ။
- နို့တိုက်ကျွေးခြင်းနှင့် အာဟာရ: ကလေးငယ်တွေအတွက် မိခင်နို့ဟာ အကောင်းဆုံး အာဟာရဖြစ်ပါတယ်။ အသက်အရွယ်အလိုက် သင့်တော်တဲ့ အာဟာရတွေကို ကျွေးမွေးပါ။
- ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု: ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းနဲ့ ပုံမှန်ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးမှုတွေ ပြုလုပ်ပါ။
- ပတ်ဝန်းကျင်ဖန်တီးပေးခြင်း: ကလေးငယ်တွေရဲ့ သိမြင်မှု၊ လှုပ်ရှားမှုနဲ့ ဘာသာစကား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေဖို့ ကစားစရာတွေ၊ စာအုပ်တွေနဲ့ စကားပြောဆိုမှုတွေ ပြုလုပ်ပေးပါ။
၃။ မူကြိုနှင့် မူလတန်းအရွယ် (Preschool & Primary School)
ဒီအရွယ်မှာ ကလေးတွေဟာ စာသင်ကျောင်းစတင်တက်ရောက်ပြီး လူမှုပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ ထိတွေ့မှု ပိုမိုများပြားလာပါတယ်။
- ပညာရေးကို အားပေးထောက်ခံခြင်း: ကလေးတွေရဲ့ ပညာသင်ကြားရေးကို အားပေးပြီး အိမ်စာတွေကို ကူညီပေးပါ။ ကျောင်းနဲ့ ပုံမှန် ဆက်သွယ်ပါ။
- စည်းကမ်းနှင့် တာဝန်ယူမှု: ကလေးတွေကို စည်းကမ်းတကျ နေထိုင်တတ်အောင် သင်ကြားပေးပါ။ သူတို့ရဲ့ အသက်အရွယ်နဲ့ သင့်တော်တဲ့ တာဝန်တွေကို ပေးအပ်ပါ။
- စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ သင်ကြားပေးခြင်း: ကလေးတွေရဲ့ စိတ်ခံစားမှုတွေကို နားလည်ပြီး ကောင်းမွန်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုတတ်အောင် သင်ကြားပေးပါ။
- လူမှုဆက်ဆံရေးစွမ်းရည် တည်ဆောက်ခြင်း: သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်အောင်၊ မျှဝေတတ်အောင် သင်ပေးပါ။
၄။ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ် (Teenage)
ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်ဟာ ခန္ဓာကိုယ်ပိုင်းရော၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပါ အပြောင်းအလဲများတဲ့ အချိန်ဖြစ်ပြီး မိဘတွေအနေနဲ့ အထူးနားလည်မှုနဲ့ သည်းခံမှု လိုအပ်ပါတယ်။
- ပွင့်လင်းသော ဆက်သွယ်ရေး: ဆယ်ကျော်သက်တွေနဲ့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း စကားပြောဆိုပြီး သူတို့ရဲ့ ခံစားချက်တွေကို နားထောင်ပေးပါ။
- လွတ်လပ်ခွင့်ပေးခြင်းနှင့် လမ်းညွှန်မှု: ဆယ်ကျော်သက်တွေဟာ လွတ်လပ်ခွင့် လိုချင်ကြပါတယ်။ သူတို့ကို လွတ်လပ်ခွင့်ပေးရင်းကနေ မှန်ကန်တဲ့ လမ်းကြောင်းကို လမ်းညွှန်ပေးပါ။
- ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်နိုင်စွမ်းကို အားပေးခြင်း: သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်နိုင်စွမ်းကို အားပေးပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်တဲ့အခါ အကြံဉာဏ်ပေးပါ။
- အပေါင်းအသင်းရွေးချယ်မှုကို သတိပြုခြင်း: သူတို့ရဲ့ သူငယ်ချင်းအပေါင်းအသင်းတွေကို သိရှိပြီး မကောင်းတဲ့ လမ်းကြောင်းရောက်မသွားအောင် သတိထားပါ။
- လိင်ပညာပေးနှင့် ဘေးကင်းရေး: လိင်ပညာပေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆွေးနွေးပြီး ဘေးကင်းလုံခြုံတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နိုင်အောင် သင်ကြားပေးပါ။
ဒီအခြေခံအချက်တွေအပြင် မိဘတိုင်းဟာ ကလေးတွေရဲ့ တစ်ဦးချင်းစီရဲ့ ထူးခြားတဲ့ စရိုက်လက္ခဏာတွေ၊ စိတ်ခံစားမှုတွေနဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို နားလည်ပေးဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ခေတ်ကာလအလျောက် ပြောင်းလဲနေတဲ့ လူမှုပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ နည်းပညာတွေအကြောင်းကိုလည်း မိဘတွေအနေနဲ့ လေ့လာသိရှိထားပြီး ကလေးတွေကို မှန်ကန်စွာ လမ်းညွှန်ပြသပေးနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
မိဘဖြစ်ခြင်းဆိုတာ သင်ယူနေရတဲ့ ခရီးရှည်ကြီးတစ်ခုပါ။ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ မိဘတစ်ဦးဖြစ်လာဖို့ အမြဲတမ်း သင်ယူလေ့လာပြီး ကလေးတွေနဲ့အတူ ကြီးပြင်းဖို့ ကြိုးစားအားထုတ်ရင်း ပျော်ရွှင်သာယာတဲ့ မိသားစုဘဝကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေလို့ ဆန္ဒပြုလိုက်ပါတယ်။